Wednesday, December 23, 2015

हॅशटॅग- जागतिक व्यासपीठ -1



एका सकाळी उठल्या उठल्या नविनच संकल्पनेची मला ओळख झाली. सकाळी फोन वरचे मॅसेज वाचत असतान एका मित्राच्या मॅसेजने फार सतावले. मेसेजचा प्रत्येक शब्द वाचण्याच्यामध्ये # असं काहीतरी होते. सुरवातीला मला कळेच ना!! ही कोड लॅंग्वेज आहे की एरर आहे. सारख आपल्या प्रत्येक शब्दाच्या मध्ये सो कॉल्ड हॅशटॅग. शेवटी मी त्या मित्राला फोन करुनच काय तो निरोप विचारला आणि थोडस अज्ञान दूर होत का याचा प्रयास केला..अर्थातच माझ अज्ञान...त्याने मोठ्या दिलदार वृत्तीने मला हॅशटॅगची ओळख करुन दिली.
खरच ती ओळख इथे मी मांडत नाही पण त्याने दिलेल्या ओळखी नंतर मला खरच हॅशटॅगचा अभ्यास करावासा वाटला आणि तोच मी इथे देत आहे. 

या इंटरनेटच्या दुनियेत आपल्याला जोडणारा फॅक्टर म्हणजे लिंक्स. आता लिंक्स म्हटल की आपल्या डोळ्यासमोर पटकन येते ती www. पासून सुरु होणारी लिंक. हॅशटॅगच्या वापराने देखील इंटरनेटवर लिंक्स तयार होतात पण त्याचा वापर..हेतु..आणि परिणाम हा वेगवेगळा असू शकतो
इंटरनेटने जग जवळ आणलेय तर हॅशटॅग्सने ते आणखीन घट्ट जोडले जातेय.
हॅश टॅगच्या बाबतीत जेव्हा मी विचार करते तेव्हा मला ते स्वतःहुन स्वतःसाठी केलेले जागतिक व्यासपीठच वाटते.
बघा विचार केला....एखाद जागतीक व्यासपीठ तुमच्यासाठी तेही तुम्हाला करता आले तर? आणि तेही केवळ # या एका चिन्हामुळे. आणि आज हा हॅशटॅगचा वापर असाच होतोय. पण अजूनही अनेकजण याच्या नेमक्या वापराबद्द्ल खूपच दूर आहेत.

हॅशटॅग म्हणजे काय?
हॅशटॅग म्हणजे सोशल मिडीया किंवा मायक्रोब्लॉगिंग सुविधेमध्ये वापरण्यात येणारा असा एक लेबल किंवा मेटाडाटा टॅग आहे ज्याचा वापर करुन आपण विशिष्ठ माहिती मिळवू अथवा पोहचवू शकतो. 
अधिक विस्ताराने पहायचे झाले तर, सोशल नेटवर्कींगमध्ये जेव्हा एखाद्या शब्दाच्या आधी आपण # हे चिन्ह लावतो तेव्हा त्याचा हॅश टॅग अर्थात त्या शब्दाची हायपरलिंक तयार होते. ज्यावर तुम्ही क्लिक करु शकता. असा शब्द जेव्हा जो जो कुणी त्यांच्या पोस्टमध्ये वापरतो तेव्हा त्या क्रीएट झालेल्या लिंकमध्ये त्या सर्व पोस्ट दिसू लागतात.
उदा. मी जर #HappyNewYear असा हॅशटॅग वापरुन एखादी पोस्ट पब्लिश केली तर त्याची एक लिंक तयार होईल आणि तसाच सेम टू सेम हॅश टॅग वापरणार्‍या कोणत्याही व्यक्तीची पोस्टही त्या नव्याने तयार झालेल्या लिंकवर दिसेल. म्हणजे मी मुंबईतून वरील हॅशटॅगवर पोस्ट टाकली आणि एखाद्याने दूर अमेरिकेतून सेम हॅशटॅग वापरुन पोस्ट टाकली. तर आमच्या दोघांच्याही पोस्ट #HappyNewYear या हॅशटॅगच्या लिंक्सवर "एकत्र" दिसू लागतील. त्यामुळे आम्ही दोघे क्षणार्धात एकमेकांच्या संपर्कात येऊ शकतो. असा एखादा हॅशटॅग वारंवार किंवा सर्वाधिक वापरला गेला की तो त्या साईटवरिल अथवा सोशल मिडीयातील ट्रेंडींग हॅशटॅग बनतो. म्हणजेच सर्वाधिक चलतीचा हॅशटॅग.

हॅशटॅग कसा असतो?
१. हॅशटॅगमध्ये दोन शब्दांच्यामधील स्पेस म्हणजे जागा चालत नाही. जर दोन शब्दांचा हॅश टॅग बनवायचा असेल तर ते दोन्ही शब्द जोडून घ्यावे लागतात. पण आपण त्या दोन शब्दांमधील फरक पहिले अक्षर कॅपीटल करुन अथवा अंडरस्कोर (_) करुन देऊ शकतो.
उदा. #Happy New Year, # HappyNewYear - चूकीचा
#happynewyear , #HappyNewYear, #Happy_New_Year - बरोबर
परंतु शक्यतो अंडरस्कोर वापरला जात नाही.
येथे पहिल्या उदाहरणात केवळ Happy शब्दालाच # जोडून असल्याने केवळ त्या एका शब्दाचा हॅशटॅग तयार झाला. Y नंतर तो हॅशटॅग संपला. हे ध्यानात ठेवावे. त्या पुढच्या उदाहरणात # आणि H मध्ये स्पेस (अंतर) राहील्याने तिथे कोणताही हॅश टॅग तयारच  झालेला नाही.
म्हणजे हॅशटॅग देताना तो काळजीपूर्वक द्यावा. अन्यथा माझी सकाळ जशी चमत्कारीक झाली तसच इतरांचे तुमच्याबाबतीत होऊ शकेल. 
असो
२. हॅशटॅग देताना तो शब्दाला जोडला आहे की नाही आणि त्याची लिंक तयार झाली आहे की नाही हे पहावे आणि मगच पोस्ट पब्लीश करावी.
३. जेव्हा एखाद्या हॅशटॅगमध्ये तुम्ही अप्परकेस किंवा लोअरकेस कॉम्बिनेशन करता तेव्हा त्याचा रिझल्ट हा सेमच असतो. म्हणजे
#happynewyear , #HappyNewYear या दोन्ही हॅशटॅगचा रिझल्ट सेमच असेल.
४. या हॅशटॅगमध्ये नंबर चालतात. परंतु उदगार्वाचक चिन्ह(!), अल्पविराम(;), स्वल्पविराम(,), प्रश्नचिन्ह(?), इत्यादी इतर चिन्ह आणि स्पेशल कॅरेक्टर ($%*&) चालत नाहीत.

या हॅशटॅगची अशी लिस्ट वगैरे काही नसते तूम्ही तयार कराल तो हॅशटॅग. पण तो ट्रेंडींग करणे किंवा असणे महत्त्वाचचे .

हॅशटॅग कुठे कुठे चालतो?
ट्विटर, फेसबुक, इन्टाग्राम, पिंटरेस्ट, गुगल प्लस, टंब्लर, या मेजर सोशल मिडीया प्लॅटफॉर्मवर हॅशटॅग चालतो. ट्विटर या हॅशटॅगची जन्मदात्री आहे अस आपल्याला म्हणायला काहीच हरकत नाही.

आता हॅशटॅगची बेसिक माहिती आपण घेतली पुढच्या भागात हॅशटॅगचा वापर आणि इतर माहिती पाहूया.

Wednesday, December 16, 2015

ब्लॉग कसा तयार करावा? भाग - 3 (ब्लॉग पोस्ट एडीटरची ओळख)


ब्लॉगच्या तिसर्‍या भागात आपण ब्लॉग पोस्ट एडीटरची ओळख करून घेऊया. 


आपल्या ब्लॉगच्या डॅशबोर्डवर ब्लॉगच्या नावासमोर "क्रीएट न्यू पोस्ट" (१) हे बटन दिसते.
यावर क्लिक करुन आपण ब्लॉग एडीटरमध्ये जाऊ शकतो. त्यापुढे असलेली बटन्स पुढील प्रमाणे आहेत.
(२) पोस्ट लिस्ट - येथे तुम्हाला तुम्ही टाकलेल्या सर्व पोस्टची यादी दिसते. त्याला लागूनच असलेल्या ड्रापडाऊन (३) लिस्टमध्ये ब्लॉग सेटींग्सचे इतर ऑप्शन्स दिसतात.
(४) व्ह्यू ब्लॉग - याचा वापर करुन आपला ब्लॉग प्रत्यक्षात कसा दिसतो ते आपण पाहू शकतो.
त्याखाली असलेल्या ओळीमध्ये आपल्याला टोटल ब्लॉग व्ह्य़ू, पोस्टची एकूण संख्या, ब्लॉगच्या फॉलोवर्सची संख्या दिसते. (५)
आता आपण ब्लॉग पोस्ट एडीटरची ओळख करुन घेऊ. यासाठी सर्वात पहिल्या दाखविलेल्या "क्रीएट न्यू पोस्ट" च्या बटनवर क्लिक करु.
आता इथे वरच्या बाजूस डावीकडून पाहण्यास सुरुवात करु. (आकडे फॉलो करावेत)
१. ब्लॉगचे तुम्ही दिलेले नाव
२. पोस्टचे टायटल - पोस्टचे टायटल अथवा मथळा तुम्हाला इथे द्यावा लागतो.
३. कंपोझ/एचटीएमएल - हे दोन प्रकारचे एडीटर आहेत. या ऑप्शनचा वापर करुन तुम्हाला पोस्ट ही कोडींगच्या अर्थात एचटीएमएल या इंटरनेटच्या भाषेतून टाकायची आहे की सोप्प्या पद्धतीने म्हणजे आपण ई मेल कसे लिहतो त्या पद्धतीने टाकायची आहे हे ठरविता येते. आपण सारे बाय डिफॉल्ट कंपोझ हाच ऑप्शन वापरतो. ज्यासाठी कोणतेही कोडींग माहीती असणे आवश्यक नाही. पण जर एचटीएमएल माहित असेल तुम्ही याचा वापर करुन नवनवीन प्रयोग करु शकता.

त्यापुढे तुम्हाला एडीटरचे ऑप्शन्स दिसतील.
४. रिडू आणि अन्डू - म्हणजे एखादी गोष्ट केल्यानंतर त्या आधीची गोष्ट हवी असेल किंवा पुढची गोष्ट हवी असेल तर या ऑप्श्नसचा वापर तुम्ही करु शकता.
५. फॉन्टस - इथे ब्लॉगर तुम्हाला काही फॉण्टस देतो. त्याचा वापर तुम्ही करु शकता.
६. फॉन्टसाईज - तुम्ही येथून फॉन्टसाईज चेंज करु शकता.
७. फॉर्मेट - फॉंटचा फॉरमॅट काय आहे हे तुम्ही येथून ठरवू शकता. म्हणजे मथळा (टायटल) आहे की उपमथळा आहे की साधारण टेक्स आहे.
बोल्ड, इटालिक, अंडरलाईन, स्ट्राईकथ्रु (काट मारणे)
९. शब्दांचा रंग बदलणे
१०. शब्दांचा बॅकग्राऊंड बदलणे (अर्थात हायलाईट करणे)
११. हायपर लिंक देण्यासाठीचे ऑप्शन
१२ फोटॊ अ‍ॅड करण्यासाठीचे ऑप्शन
१३. व्हिडीओ अ‍ॅड करण्यासाठीचे ऑप्शन
१४. पेज ब्रेक - याचा वापर पुढे प्रत्यक्ष करुन दाखविणार आहे.
१५. टेक्स अलाईंटमेंट - अर्थात वाक्ये किंवा शब्द कोणत्या बाजूस हवा आहे (डावीकडे, उजवीकडे, मधोमध की सर्वत्र समानपणे) हे ठरविता येते.
१६. बुलेटस ऑप्शन्स
१७. कोट (उद्‍गार) - एखादे उद्‍गार आपल्या लेखात असेल तर याचा वापर करुन आपण ते हायलाईट करु शकतो.
१८. रिमुव्ह फॉरमॅटींग - कधी कधी तुम्हाला केलेले फॉरमॅटींग काढायचे असेल तर तुम्ही या ऑप्शनचा वापर करु शकता. तेवढा भाग निवडून रिमुव्ह फॉरमॅटींग करावे.
१९. स्पेलिंग चेक - इंग्रजी स्पेलिंग चेक साठी याचा चांगला वापर होतो.
२०.  भाषा - तुम्ही ब्लॉगवर १९ भाषांमधून लिहू शकता. तुम्हाला हवी ती भाषा निवडण्यासाठी या ऑप्शनचा वापर करावा.
२१.  लेफ्ट टू राईट , राईट टू लेफ्ट - याचा वापर सगळी माहीती डावी कडून उजवीकडे व उजवी कडून डावी कडे हलविण्यासाठी होतो.
२२. आता खाली जो मोकळा भाग आहे तिथे आपल्याला आपले सारे कंटेन अर्थात माहिती, फोटो, व्हीडीओ टाकायचे असते.

आता आपण उजवीकडील ऑप्शनची माहि्ती घेऊ.
२३. पब्लिश - तुमची संपूर्ण तयार असलेली पोस्ट या बटनाचा वापर करुन प्रकाशीत करता येते.
२४. सेव्ह - जर तुम्हाला पोस्ट लगेच प्रकाशित करायची नसेल तर ती सेव्ह हे ऑप्शन वापरुन ड्राफ्टमध्ये जतन करता येते.
२५. प्रिव्ह्यू - तुमची पोस्ट कशी दिसणार आहे हे प्रकाशीत करण्याआधी पाहायचे असेल तर या ऑप्शनचा वापर करावा,
२६. क्लोझ - काहीही सेव्ह न करता पोस्ट एडीटर बंद होते.

पोस्ट सेटींग्स
२७. लेब्लल्स - तुम्हाला पोस्टला विविध भागात संग्रहीत करायची असेल तर या लेबल्सचा वापर करता येतो. म्हणजे जर फोटोग्राफी संदर्भात पोस्ट असेल तर आपण फोटॊग्राफी हे लेबल वापरल्यास त्या लेबलची एक कायम स्वरुपी लिंक तयार होते. व ज्या ज्या पोस्टना फोटोग्राफी हे लेबल असेल त्या सर्व पोस्ट एकाच लिंकवर एकाखाली एक दिसतात. त्यामुळे लेबलींग ही काळजीपूर्वक करावी. पोस्टचे वर्गीकरण लेबल्सच्या माध्यमातून उत्तम करता येते.
२८. शेड्युल - म्हणजे ही पोस्ट तुम्हाला ज्या वेळेला प्रकाशीत करायची आहे ती तारिख अथवा टायमिंग तुम्हाला आगाऊ ठरविता येते. अथवा नंतरही ठरवता येते. जर हे ऑप्शन वापरले नाही तर पोस्ट ज्यावेळेला तुम्ही प्रकाशीत करता ती वेळ आणि तारिख आपोआप त्या पोस्टसाठी नोंद होते.
२९. लिंक्स - जेव्ह तुम्ही पोस्ट टायटल टाकता तेव्हा ते टायटल आपोआप लिंकसाठी घेतले जाते. पण तुम्हाला हवी तशी लिंक घेण्यासाचे स्वातंत्र्य यात मिळते. याचा वापरही पुढे पाहणार आहोत. जेव्हा तुमचे टायटल मराठी किंवा इतर भाषेत असेलतर कस्टम परमालिंकचा वापर करुन हवी तो शब्द घ्यायला विसरु नका.
३०. लोकेशन - एखाद्या पोस्टला लोकेशन अर्थात स्थळ द्यायचे असेल तर गुगल मॅप्सच्या सहाय्याने आपण ते इथे देऊ शकतो.
३१.  सर्च डिस्रिप्शन - पोस्ट शोधण्यासाठी सोप्पे जावे म्हणून इथे आपण पोस्ट बद्दल संशिप्त माहिती अथवा शब्द देऊ शकतो.
३२. ऑप्शन्स व कस्टम रोबोट्स टॅग्स - इथे इतर काही ऑप्शन्स आहेत. त्याचा सविस्तर वापर आपण नंतर पाहू. सध्या त्याची आवश्य़कता नाही त्यासाठी आपल्याला थोड्या वेगळ्या विषयाने पुढे जावे लागेल.

तर ही झाली तुमच्या संपूर्ण पोस्ट एडीटरची ओळख. आता पुढच्या भागात या सार्‍याचे प्रात्याक्षिक पाहू.
 - रेश्मा नारखेडे

पूर्वीचे भाग वाचा
ब्लॉग कसा तयार करावा? भाग - १

Monday, December 7, 2015

THE THIRD WORLD WAR – HOW? .... WHY? ....

War cannot decide who is right… It only decides who is left. This work with contents that make us aware of the horrific ravine of war, also echoes a similar sentiment. Titled 'The Third World War', authored by Dr. Aniruddha Dhairyadhar Joshi, it is a collection of a series of studied and thoughtful articles that appeared in the columns of the daily, 'Pratyaksha'. The work does not dwell only on the causes and the possibilities of war; it also discusses several issues that are, as a matter of fact, real, a part of History. Moreover, the common person, not necessarily acquainted with the details, the events and the causes lying behind these and especially in so coherent a manner, should indeed read the work. "There is no doubt that over the next twenty to twenty-five years, conflict will become an aspect of everyday doings and in every region on earth. Values based on theory or principle will have no place whatsoever in this conflict and 'the survival of the fittest' will, on the contrary, be the only commandment. Thus, also political games and secret conspiracies are going to be sure directives; quantitative power that can resort to aggression, violence and extreme ruthlessness are going to prove more dominant and successful in the conflict and for a long time to come." These words, part of the prologue, are a strikingly realistic comment on the general circumstances that prevail. We also become aware that with modern techniques changing the face of war, battles between two nations are no more restricted to the battlefield. Now the fury of war has engulfed every region of every nation. Moreover, all the organizations of the world pretend to fight war under the guise of a dutiful observance of religion though no religion advocates this sort of destruction. War no longer fought between the good and the evil, is but a violent eruption, entirely immoral. Pulling us out of our cozy and secure cocoons, the work bears before us, this and other such blatant realities. This is indeed the strength and this also, the success of the work. The work makes very profound yet sharp observations about the history of the Jews, the birth of Palestine and Israel, Osama-bin-laden, the Al-Qaeda and other terrorist organizations, the conversion in Africa, Saddam, the I.S.I., the double standards of the U.S.A., Pakistan's hatred for India and the shelter that it offered to terrorists, Iran and terrorism, the current situation in Bangladesh, Taiwan, Cuba and also in the Indian subcontinent. By no means, a prediction of the future, this thoughtful presentation of history and the present situation, also gives, to a certain extent, a glimpse of the 'calendar of the third world war'. Pure democracy, though capable of watering down the horrors of war, the stream of democratic thought, weakened in most nations due to the struggle for power and blind religious mindsets, is not really going to offer much relief. Yesterday it was a cruel tyrant by the name Hitler; today, it is a Laden, who is going about destroying the world. As for the mastermind behind the third world war, we are in the dark about him, at least as of now.