सोप्पे नसते....

आपल्याच स्वप्नांची राख रांगोळी पाहणे,

तितके सोप्पे नसते,

त्याच राखेतून पुन्हा उभारी घेणे ,

तितके सोप्पे नसते,

आपलाच मान पायदळी तुडविणे,

तितके सोप्पे नसते,

आपलाच अपमान जिव्हारी पेलणे,

तितके सोप्पे नसते,

आपल्याच प्रेमाचा त्याग करणे,

तितके सोप्पे नसते,

"त्येन त्यक्तेन भुंजिथा:",

तितके सोप्पे नसते,

खुपत असताना ही हसत राहण,

तितके सोप्पे नसते,

असे हसताना हसवत राहणे,

तितके सोप्पे नसते,

मग सोप्पे असते ते काय,

इथे काहीच सोप्पे नसते,

सोप्पे फक्त आपण असावे लागतो.

मग जगात बाकी काही कठीण नसते,

- रेश्मा नारखेडे (१३ जून २०११)

ब्लॉग कसा तयार करावा? - ४ (ब्लॉग पोस्ट प्रकाशीत करणे)

मागच्या भागात आपण ब्लॉग पोस्टची ओळख करुन घेतली. आता या भागात आपण ब्लॉग पोस्ट प्रकाशीत करण्यास शिकणार आहोत.

आपण ब्लॉग एडीटरमध्ये आल्यानंतर सर्वप्रथम या एडीटरचा कंपोझ मोड निवडलेला असावा.
त्यानंतर एडीटरमध्ये (क्रं - २२) आपले लिखाण पोस्ट करावे अथवा थेट टाईप करावे.

मराठीत टाईप करण्यासाठी "अ" (क्रं २०) ह्या बटनावर क्लिक करुन भाषा बदलू शकता.
तदनंतर वरील भागात पोस्टचा मथळा (टायटल) टाकावे. (क्रं २)
पोस्टमधील महत्त्वाचा भाग आपण बोल्ड इटालिक अंडरलाईन (क्रं - ८) करु  शकतो. शब्दाचा रंग बदलणे..हायलाईट करणे इत्यादी सर्व गोष्टी जश्या आपण इमेल फॉरमॅटींग करताना करतो ते सर्व काही करु शकतो. (क्रं ९, १०)
तसेच फॉण्टची साईज वाढविणे, फॉण्ट बदलणे याही गोष्टी करु शकतो.
फॉण्टसाईज - १
फॉण्टसाईज - २
फॉण्टसाईज - ३
फॉण्टसाईज - ४
फॉण्टसाईज - ५

यासाठी तो शब्द अथवा वाक्य सिलेक्ट करावे आणि त्या फंगशनच्या बट्नावर क्लिक करावे. 

हायपर लिंक अ‍ॅड करणे (क्रं ११)  - हायपर लिंक म्हणजे एखाद्या शब्दाला एखादे वेबपेज जोडलेले असते आणि त्यामुळे त्यावर क्लिक करुन त्या पेजवर आपण जाऊ शकतो. हायपर लिंक आपल्यला पुढील प्रमाणे दिसते. साद-प्रतिसाद 

एखाद्या शब्दाची लिंक तयार करण्यासाठी सर्वप्रथम तो शब्द क्लिक करावा. व Link (क्रं ११) या बटनावर क्लिक करावे, मग पुढील विंडो उघडेल.

त्यामध्ये वेब अ‍ॅड्रेसेसच्या जी कोणती युआरएल द्यावयाची आहे ती पेस्ट अथवा टाईप करावी.  ही जर लिंक अथवा वेब पेज दुसर्‍या विंडॊमध्ये ओपन करायची असेल तर खालील  Open this link in new window हा पर्याय निवडावा आणि ओके म्हणावे.

फोटो समाविष्ट करणे (क्रं १२)- जेथे फोटॊ समाविष्ट करावयाचे आहे इथे कर्सरने क्लिक करणे. त्यानंतर लिंकच्या बाजूच्या फोटो बटनवर क्लिक करणे.

कॉम्प्युटरवरुन फोटो समाविष्ट करण्यासाठी -  Choose files वर क्लिक करावे.  कॉम्प्युटरच्या ज्या ठिकाणी फोटो आहे त्या फोल्डरवर जाऊन फोटो निवडावा.

 मग तो फोटो  त्या विंडोमध्ये अपलोड झाला की अ‍ॅड सिलेक्टेडवर क्लिक करुन पोस्टमध्ये समाविष्ट करावा.
सदर फोटो हा ब्लॉगच्याच इमेलच्या गुगल फोटोजमध्ये सेव्ह होत असतो. असेच तुम्ही आणखी पाच ठिकाणचे फॊटो ब्लॉग पोस्टमध्ये घेऊ शकता.
१. From this Blog -  ब्लॉगवर पूर्वीच अपलोड केलेला फोटो
२. From Picasa web album -  गुगुलच्या पिकासा वेब अल्बम ( नुकताच वेब पिकासा हे गुगल फोटोजमध्ये परावर्तीत झालेले आहे)
३. From your Phone - थेट फोनवरुन फोटो अपलोड करणे
४. From your Webcam - वेब कॅम्पवरुन फोटो काढून अपलोड करणे
५. From a URL - इंटरनेटवर आधीच दुसर्य़ा ठिकाणी असलेला फोटो अपलोड करणे. फोटो युआरएलचा वापर करणे. लक्षात ठेवा ही युआरएल .jpg, .png, .tiff या नावांनी संपलेली हवी. तरच तॊ फोटोची युआरएल असेल.

फोटो पोस्टमध्ये समाविष्ट केल्यानंतर तो सिलेक्ट करावा. मग त्याखाली काही पर्याय दिसतात. त्या पर्यायांचा वापर करुन आपण फोटॊ लहान मोठा तसेच उजवीकडे, डावीकडे अथवा मध्यभागी ठेवू शकतो. त्यातच आपण त्या फोटोसाठी टीप (कॅप्शन) देखील देऊ शकतो. तिथेच फोटो रिमुव्ह करण्याचा देखील पर्याय आहे.
व्हीडिओ सुद्धा याच पद्धतीने पोस्ट करायचे असतात. पण त्यासाठी युट्युबच्या सेवेचा वापर केल्यास उत्तम आहे.


पेज ब्रेक (क्रं १४) - म्हणजेच विषय़ मध्येच खंडीत करुन Read More  अर्थात अधिक वाचा हा पर्याय आपण देऊ शकतो. यासाठी जिथे विषय खंडीत करायचा आहे. तिथे कर्सर नेऊन पेज ब्रेकच्या बटनावर क्लिक करणे.

एडीटरमध्ये अश्या प्रकारची लाईन दिसते. मात्र प्रत्यक्षात ब्लॉगवर तुमची पोस्ट खालील प्रकारे दिसते.

अश्या प्रकारे तुम्हाला हवी तशी पोस्ट सजवून झाली की ती कशी दिसते यासाठी प्रिव्ह्युवर पहा अथवा पब्लिश करा.

पब्लिश करण्याआधी त्या पोस्ट ला योग्य ते लेबल द्या. उगाच लेबल्सचा भडीमार करु नका. लेबल्स हे तुम्ही ती पोस्ट पब्लिश केली की तयार होत असतात. व ते डिलिट करण्यसाठी येथे येऊन डीलिट करावे लागते. एकदा का लेबल तयार केले की तेच लेबल इतर पोस्ट ला देखील लावू शकता त्यामुळे एकाच लेबलवर असलेल्या पोस्ट दाखविणे तुम्हाला सोप्पे जाईल. जेव्हा लेबल्स तयार करता तेव्हा त्याची एक वेगळी युआरएल तयार होत असते.
उदा. येथे ARTICALS  या लेबल्सची http://www.aniruddhafriend-reshmashaileshnarkhede.com/search/label/ARTICLES
ही युआरएल असून या लेबल्स अंतर्गत असलेल्या पोस्ट खालील प्रमाणे दिसतात. या लेबल्सचा आणखी क्रिएअटीव्ह वापर आपण पुढे पाहणार आहोत. ह्या लेबल्सच्या साहाय्याने पोस्टची वर्गवारी विभागणी करता येते.

ही पोस्ट शेड्युल करु शकता. जुन्या तारिखवर देखील पोस्ट तुम्ही पोस्ट करु शकता. यासाठी येथून तसे चेंजेस करावे.

आता लिंक्स चेंज करणे. ब्लॉग पोस्ट करण्याआधी या सेक्शनला येऊन कस्टम परमालिंकवर येऊन लिंक चेंज करणे आवश्यक आहे. त्यासाठी कस्टम परमालिंक वर क्लिक करुन आपल्यला हवे ते शब्द लिंकमध्ये समाविष्ट करु शकतो. नोट - १. हे शब्द इंग्रजीतच असावे. २. मध्ये रिकामीजागा असू नये. ३. अंक चालतील. ४. स्पेशल कॅरेक्टर असू नये. ५. डॅश (-)किंवा अंडरस्कोर (_)चालेल.

यानंतर पोस्ट पब्लिश करावी. लोकेशन आणि सर्च डिस्क्रीप्शन देखील तुम्ही अ‍ॅड करु शकता. 

यापुढेही काही पर्याय आहेत त्याचा वापर ब्लॉग एस.इ.ओ मध्ये पाहणार आहोत. 

पूर्वीचे भाग वाचा 
ब्लॉग कसा तयार करावा? भाग - १

ब्लॉग कसा तयार करावा? भाग - २

ब्लॉग कसा तयार करावा? भाग - ३

शिका फोटोग्राफी -1- फोटोग्राफीचे तीन स्तंभ

फोटोग्राफीचे तीन स्तंभ मानले जातात.
अ‍ॅपरचर (Aperture) , शटरस्पीड (Shutterspeed) व आयएसओ (ISO) व या तिघांच्या कॉम्बीनेशनवर ठरत असते ते एक्स्पोजर. (Exposure)
-------------------------
एक्स्पोजर - फिल्मवर किंवा पेपरवर अ‍ॅपरचरद्वारे जितका प्रकाश सोडला जातो आणि शटरस्पीडद्वारे जितका वेळ सोडला जातो या एकूण क्रियेला एक्स्पोजर म्हणतात.
अ‍ॅपरचर - डायफ्रॅममुळे (लेन्सच्या मध्यभागी अतिशय पातळ पट्ट्यांची वतुर्ळाकार जुळवणी) तयार होणार्‍या छिद्राच्या क्षेत्रांचे नाव अ‍ॅपरचर आहे. या छिद्रातून प्रकाशकिरण कॅमेर्य़ात शिरल्यावर ते सेंसरअवर प्रतिमा प्राप्त करुन देतात.
आयएसओ - इंटरनॅशनल स्टॅण्डर्ड ऑरगानायझेशन - सेंसर अथवा फिल्मची प्रकाश-संवेदनशीलता (फिल्मस्पीड) दर्शविणारे हे नाव आणि पद्धत आहे.
शटरस्पीड - शटर उघडून बंद होण्य़ाच्या नियंत्रित वेळेला शटरस्पीड म्हणतात.
------------------------------------
 फोटो काढण्यासाठी ज्या सेटींग्स मॅन्युअल मोड वर ठेवायला लागतात त्याचे इन्फोग्राफ्रीक खाली दिलेले आहे. त्याचा वापर करुन आपण करु शकतो. कोणत्याप्रकारचे फोटो काढायला कोणते सेटींग्स ठेवणे आवश्यक आहेत हे आपल्याला खालील इन्फोग्राफीकवरुन कळू शकते.
 

credits : http://handluggageonly.co.uk/2015/04/03/photography-cheat-sheets-amazing-tips-for-brilliant-photos/

Giving is Happiness - Blood Donation Camp

Blood Donation Camp

महिला दिन दुर्गेच्या स्मरणाशिवाय नाहीच - हेमा अष्टपुत्रे

 

या देवी सर्वभूतेषु मातृरुपेण संस्थिता
नमतस्यै नमतस्यै नमतस्यै नमो: नमः॥

 

अशा या मातृरुपातील मोठ्या आईला नमस्कार. हिची अनेक रुपे आहेत. त्या आदिमातेची श्क्तीही अफाट आहे. श्रद्धावानांसाठी हिचे रुप सुंदर आहे. तर असूरशक्तींसाठी तिचे रुप भयंकर आहे. तिची अनेक रुपे आहेत. पण मूळ रुप महिषासूरमर्दिनी आहे. आजच्या महिला दिनाच्या सर्वांना हार्दिक शुभेच्छा. चूल आणि मूल सांभाळणारी स्त्री, आज पुरुषांच्या खांद्याला खांदा लावून, व त्याही पेक्षा एक पाऊल पुढेच आहे. यशाच्या शिखरावर आहे.

सरस्वतीदेवीच्या वीणेतूनच हे स्वर व व्यंजन बाहेर पडले आणि त्यातूनच शब्द. शब्दांमध्ये देवीच वर्णन करण व तरीही ती शब्दातीत ही सुंदर गोष्ट आहे. 

वन्दे सरस्वती ’देवी’ वीणा पुस्तकधारिणीम। 

पद्‍मासनां शुभ्रवस्त्रां कलाविद्या प्रदायिनीम॥ 

सरस्वती देवीला वन्दन असो, जिच्या एका हातामध्ये वीणा व दुसर्‍या हातामधे पुस्तक आहे. कमलासनावर विराजमान असणारी, शुभ्रवस्त्र परिधान करणारी, चौसष्ट कला व विद्या प्रदान करणारी आहे.
आज तिच्या कृपेने मानव ज्ञानी होऊ शकतो.

सरस्वतीयं विद्यानां देवता ज्ञानदायिनी।
अस्या वरदहस्तेन ज्ञानवान खलु मानवाः॥

 

ही सरस्वती विद्येची देवता आहे. ज्ञानदान करणारी आहे. तिच्या आशीर्वादरुपी हाताने मानव ज्ञानी होतो.
आजची स्त्री ही सहनशील आहेच पण वेळ आली तर कठोर आहे. एक स्त्री माता, भगिनी, कन्या, पत्नी अशा अनेक भूमिका उत्त्मरितीने संभाळते. हे सामर्थ्य तिला आदिमातेकडूनच मिळाले आहे. पण आज स्त्रीभृणहत्येचा स्वरुप वाढत चाललय. एक स्त्री, मुलीला जन्म देते व कळल्यावर ती नाखूष होते. हे कस काय? या महिलादिनाच्या दिवशी सर्वांनी मिळून या स्त्रीभृण हत्येचा प्रकर्षाने निषेध करायला हवा. 

कालच ’हवा येऊ द्या’ कार्यक्रमात मधुरा वेलणकर म्हणतात, जेव्हा एखादी स्त्री ’मुलगीच झाली का?’ ’तिन्ही मुलीच का?’ असे विचारते तेव्हा ते विचारणे स्त्री थांबवेल तेव्हाच खरी सुरुवात होईल. डॉ. निलेश साबळे म्हणाले, ’स्त्री एक पाऊल पुरुषांपेक्षा पुढेच आहे’ हे मान्य कराव लागेल. अभिमान वाटला ऐकून. स्त्रियाच स्त्रियांच खच्चीकरण करत आहेत. ही परिस्थिती बदलायलाच हवी. 

स्त्रियांमध्ये असलेल्या गुणांचा आदर सर्वांनी केला पाहिजे. स्त्रियांनीच स्त्रियांना हिनपणे लेखणे बंद केले पाहिजे. समाज व राष्ट्र यांना प्रगतीपथावर नेणाऱ्या ह्या स्त्रिया आदर्श आहेत. आपल्या सर्वांना ताकद ही दुर्गा प्रदान करत आहे. जयन्ती, मंगला, काली, भद्रकाली, कपालिनी, दुर्गा, क्षमा, शिवा, धात्री, स्वाहा, स्वधा अशा विविध रुपांनी नटलेल्या तुला माझा नमस्कार. तुझा महिमा अगाध आहे. तूच आम्हाला सामर्थ्य बहाल करत आहेत. आम्हाला सदैव तुझ्या चरणांशीच रहायचे आहे. 

दुर्गे तुझा जर कोणी अपमान केला ते सहन होणार नाही. त्यासाठी विरोध करणारच. कारण तुझा अपमान हा समस्त स्त्रियांचा अपमान आहे.

- हेमा अष्टपुत्रे

वाटे रणांगणी जावे - सुचिता कोंडस्कर

जेव्हा समज आली तेव्हापासून आतापर्यंत खूप लाडाने वाढले. लहान असताना नवीन पैंजण आणली कि ती घालून छुम छुम आवाज करत घरभर नाचताना मला स्वताला होणार आनंद व ते पाहून घरातील इतरांच्या चेहऱ्यावरील आनंद शब्दात वर्णन न करता येणारा. सना-समारंभाला ते नटन सजन त्यातील मज्जा तर औरच. त्यात आपण सुंदर दिसतोय अशी दाद मिळाली तर वरणभातावर सोनखडाच. बाबांच्या खांद्यावरून उतरून जसा दादाचा हाथ पकडायचा म्हणजेच एकंदरीत सुरक्षित आयुष्य जगात आले वेळोवेळी मिळणाऱ्या संव्रक्षनामुळे सगळा मस्त चालू होत....पण ....

पण आज अचनक रोज मस्त मस्त परीचे ड्रेस देणार्र्या आईने आज मला कराटेचा ड्रेस आणून दिला आणि म्हणाली माझ्या मातेप्रमाणे तुला सगळ्या प्रकारचे श्रुंगार करायला शिकवले पण तिच्यासारखा तुझ्या हातात शस्त्र देऊन तुला लढायला शिकवायचं राहून गेल....

ऐकून खूप नवल वाटत होत आज आईच्या बोलण्याचा रोख काही वेगळाच होता रोज मायेने प्रेमाने लाड करणारी आई आज मला कठोर बनताना दिसली. तीच प्रत्येक वाक्य तिला होणारया वेदनांचा प्रतिनिधित्व करत होत. आई समजाऊ लागली मला... जिथे सृष्टीची निर्मिती करून महिषासुर सारख्या असुरांचा नाश करून आपल्या बाळांच सवरक्षण करणाऱ्या दुर्गा मातेबद्दल माझ्या मोठ्या आईबद्दल हे दुष्ठ दुर्जन जे असत्य बोलून तिचा अपमान करीत आहेत त्यांचा संव्हार करण्यासाठी स्त्री शक्तीला सक्षम व्हायची गरज आहे बाळा. मी माझ्या लेकीपासून सुरवात करते आहे तुही पुढे हाच वारसा चालवायचा आहे...

आईचे शब्द ऐकून कोणीतरी मध्यरात्री साखर झोपेतून दचकून उठवावे तस झाल आणि मनात विचारचक्र सुरु झाल. माझ पदवीपर्यंतच शिक्षण पूर्ण झाल तरी कधी असुरक्षिततेची जाणीव झाली नव्हती आणि आज अचानक मला सक्षम बनायचं आहे हि जाणीव मनात घर करून गेली.

आज महिला दिनाचे औचित्य साधून मी माझ्या सर्व सख्यांना विनंती करीत आहे कि आता वेळ आली आहे शास्त्र हातात घेऊन युद्धकला शिकण्याची. आताच्या काळातील युद्ध हे तलवारीवर अवलंबून नसून काळ बदल तसा शस्त्र पण बदलली आहेत. आजच्या ह्या तंत्रज्ञानाच्या युगात कॉम्पुटर शिकून whatsapp, facebook, twitter सारक्या social media चा वापर करायला शिकणं हि काळाची गरज बनली आहे. अहिल्याबाई होळकर यांनी जसा पुढाकार घेऊन स्त्रीशिक्षणासाठी घराबाहेर पाऊल टाकले तसेच आपल्यालाही आज आपल्या सख्यांना ज्यांना कॉम्पुटर वापरता येत नाही त्यांना तो शिकवण्यासाठी पुढाकार घ्यायला हवा.

जेव्हा JNU च्या विध्यार्थ्यानी माझ्या दुर्गा मातेचा, माझ्या भारत मातेचा अपमान केला व आजही करीत आहेत अश्या दुष्ट दुर्जनांचा नाश करण्यासाठी मला निषेध हा व्यक्त केलाच पाहिजे. आज माझ्या मातेबद्दलच वाईट बोलणं आपण ऐकून गप्प बसलो तर उद्या आपण सुरक्षित असू का ???

आज खरच प्रत्येक स्त्रीस जिजाऊला शिवबाला जन्म देताना जसे डोहाळे लागले होते तस झाल पाहिजे.

वाटे रणांगणी जावे, व्हावे सिंव्हावारी रूढ
करावा दुष्टांचा संव्हार असुरांचा दुर्गेपरी
गड जिंकुनी बैसावे सिंव्हासनी अंबेपरी

मी अबला नसून सबला आहे हे जगाला पटवुन द्यायची वेळ आली आहे. सख्यानो जागे व्हा आणि स्वतःमधील आत्मविश्वास जागवा मी त्या दुर्गा मातेची लेक आहे माझी आई सर्वसमर्थ सर्वार्थ समर्थ आहे.
जय जगदंब जय दुर्गे
- सुचिता कोंडस्कर.

हॅशटॅग ऑन ट्विटर (2)

मागच्या भागात आपण हॅशटॅगबद्दल बेसिक माहिती घेतली.
आत्ता आपण प्रत्येक सोशलमिडीया प्लॅटफॉर्मवर हॅशटॅगचा वापर कसा केला जातो ते पाहू.
खर हॅशटॅग वापरण्याचे सुत्र सर्वत्र समान आहे. पण विविध प्लॅटफॉर्मवर तो परिणाम वेगवेगळा साधतो.
सर्वप्रथम आपण पाहू

हॅशटॅग ऑन ट्विटर

हॅशटॅग सर्वात पहिला वापर ट्विटरने सुरु केला. ट्विटरवर १४० शब्दांची मर्यादा असते. त्या मर्यादेतच आपल्याला आपले म्हणणे मांडायचे असते.  संदर्भासहित स्पष्टीकरण देण्याची ट्विटर ही जागा नव्हे. जे काही आहे ते थोडक्यात आटपायचे. हा ट्विटरचा नेमकेपणा प्रसिद्ध आहे. सोशल मिडीया साईटसमधील ट्विटर हे या नेमकेपणासाठी अधिक लोकप्रिय आहे. आता नेमके बोलायचे पण संदर्भ तर लागला पाहिजे ना! मग अशावेळी हॅशटॅग आपल्याला कामी येतात. कारण त्या एका हॅशटॅगमध्ये सारा संदर्भ दडलेला असतो. 

उदा. #MakeInIndia हा भारत सरकारचा एक उत्तम उपक्रम आहे...त्याचाच हा हॅशटॅग. जेव्हा एखाद्याला या संदर्भात पोस्ट टाकायची असते किंवा आपले मत मांडायचे असते किंवा एखादी अपडेट द्यायची असते तेव्हा ती व्यक्ती या हॅशटॅगचा वापर करते. मग या संदर्भातील विविध ठिकाणच्या बातम्या आपल्या या एका ठिकाणी पहायला मिळतात. https://twitter.com/hashtag/MakeInIndia हे असे त्याचे पेज तयार होते. त्यावर लाईव्ह, न्यूज, फोटोज, व्हीडीओ, अनेकविध पर्यायामधून #MakeInIndia आपल्याला माहिती उपलब्ध होते. तसेच हा हॅशटॅग गुगलच्या सर्चमध्ये जरी टाकला तरी आपल्याला वरील संबंधीत पेज दिसू लागते. त्यासाठी ट्विटरला लॉग इन असण्याची आवश्यकता आहे असे नाही.

आता वरील #MakeInIndia हॅशटॅगला ट्विटरने सिंहाचा इमोजी सुद्धा दिला आहे. ट्विटरवर अधिकृत इमोजी मिळवणारा मेक इन इंडिया हा पहिला अमेरिकेच्या बाहेरील ब्रॅंड आहे.

ट्विटरवर सर्वात ट्रेंडिंग हॅशटॅग कोणते आहे त्याची माहिती मिळते. जसे तुम्ही हॅशटॅग वापरता त्या प्रमाणे  तुमच्या पोस्टला जास्त इंप्रेशन मिळते.

ट्विटरच्या हॅशटॅगचे सामाजिक महत्त्व खुप आहे. याच ट्विटर हॅशटॅगचा वापर करुन कोणतेही आंदोलन छेडता येते आणि कोणताही कार्यक्रम (कॅपेंन) सुरु करता येतो. ही प्रमुख आणि विशेष बाजू हॅशटॅगची आहे. एखाद्या गोष्टीसाठी आवाज उठवून जनमत तयार करण्यासाठी ह्या ट्विटर हॅशटॅगचा वापर करण्यात येतो. तसेच या हॅशटॅगचा वापर करुन डिजिटल भांडणे देखील होत असतात. तसेच एखाद्या चांगल्या विचाराच्या प्रसारासाठी जनजागृती करण्याचे कार्य सुद्धा हॅशटॅगचा वापर करुन करता येते. यात माझ्या लक्षात राहण्यासारखा हॅशटॅग म्हणजे #SelfieWithDaughter.

माननीय पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांच्या मन की बात मधून या हॅशटॅगची घोषणा केली होती. स्त्री भूण हत्येमुळे मुले आणि मुलींच्या जन्मदरात निर्माण होणारी तफावत लक्षात येऊन ही गोष्ट बंद व्हावी यासाठी जनजागृती करण्यासाठी (बेटी बचाओ बेटी पढाओ या सरकारी कार्यक्रमाच्या प्रमोशनसाठी) या हॅशटॅगचा वापर करण्याचे त्यांनी सुचविले होते. ही आयडीया त्यांना हरियाणाच्या एका गावाच्या सरपंचाकडून मिळाले. खरे तर हे कॅंपेन त्या सुनिल जगलन या सरपंचाने सुरु केले होते. पतंप्रधानांनी ते उचलून दिले व सर्वांना त्यांच्या मुलींसोबतचे फोटॊ ट्विटरवर #SelfieWithDaughter या हॅशटॅगने अपलोड करण्यास सांगितले होते.नुसते फोटो नाही तर आपल्या मुलीबद्दल एखादी ओळ लिहण्यास ही सांगितले होते. हा हॅशटॅग भारतात आणि भारताच्या बाहेर टॉप ट्रेंडींग झाला. अनेक माता पित्यांनी आपल्या मुलींबरोबरचे सेल्फी या हॅशटॅगबरोबर अपलोड केले. आपल्याला मुलगी आहे याचा अभिमान व्यक्त केला. महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी देखील आपल्या मुलीबरोबर फोटो अपलोड केला होता.

And here's my #SelfieWithDaughter . My Daughter, My Pride! #betibachaobetipadhao pic.twitter.com/csPNDWq1SZ

— Devendra Fadnavis (@Dev_Fadnavis) June 28, 2015

यातून फायदा काय आणि कसा झाला? तर समाजाची देखील एक मानसिकता असते. ती बदलण्यासाठी अथवा सुधारण्यासाठी जनजागृती हाच एक मार्ग आहे. #SelfieWithDaughter हॅशटॅगने मुलगी असण्याचे महत्त्व काय असते हे समाजमनाला पटून स्त्री भ्रूण हत्या थांबतील ही भाबडी आशा करायला काय हरकत आहे. खर तर ही गोष्ट केवळ हॅशटॅगने साध्य होत नाही. पण निदान मन तरी तयार होते. याची एक दुसरी बाजू म्हणजे ज्यांना मुलगी नाही ते यात सहभागी होऊ शकत नाही. म्हणजे आपल्याकडे मुलगी हा मौल्यवान असा दागिना नाही....मुलगी असलेल्या अनेक पित्यांसारखी  समाधानाची झूल नाही याची खंत मनात निर्माण होऊ शकते व आपल्याला ही मुलगी हवी असा सकारात्मक विचार मनात पेरला जाऊ शकतो. हा हॅशटॅग हे आजच्या डीजिटल युगाचे जनजागृतीचे माध्यम आहे. हे आपण ध्यानात घेतले पाहिजे. पण त्यातही यासाठी ट्विटरवरील हॅशटॅगला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे.

आपल्याला आपल मत चटकन जगासमोर मांडता येते. समजा तुम्ही एखादा चित्रपट पाहिला आणि तुम्हाला तो नाही आवडला. तर तसा हॅशटॅग तयार करुन तुम्ही तुमच मत मांडू शकता. तुमचे समविचारी या हॅशटॅगचा वापर करुन त्यांचे मत मांडतील. मग तो चित्रपट खरच चांगला आहे की नाही यावर तुम्हाला विविध मत मिळू शकतात. बॉक्स ऑफीसवर मग तो चित्रपट गाजो अथवा न गाजो पण तुम्हाला जनमत ट्विटर हॅशटॅगवरुन कळू शकतो.

जसा या हॅशटॅगचा वापर चांगल्यासाठी केला जातो तसाच दिशाभूल करण्यासाठी देखील केला जातो. त्यामुळे आपल्या खांद्यावर आपले डोके ठेवूनच ह्या हॅशटॅगचा वापर त्याचे अ‍ॅनालिसिस करावे. हॅशटॅग्सच्या आहारी जाऊ नये. कारण कोणता हॅशटॅग कोणत्या हेतू खातर केला जातो आणि त्यातून काय परिणाम साधला जातो हे आपल्यासारख्या "सामान्यांना" कळू शकत नाही.

- रेश्मा नारखेडे

Part - 1 - http://www.aniruddhafriend-reshmashaileshnarkhede.com/2015/12/what-is-hashtag.html